Het is bij iedere Windows gebruiker al eens voorgekomen dat je een bestand wenst te hernoemen of te verwijderen en dat Windows dat kordaat weigert omdat het bestand in gebruik is, terwijl je dat wel kan onder Linux.

Wat gebeurt er feitelijk achter de schermen dat me belet om moedwillig zaken te verwijderen onder Windows terwijl je dat wel kan onder Linux?

Doe de test.

Start een video op en terwijl die draait, probeer het bestand eens te verwijderen, te verplaatsen of te hernoemen.

• Onder Windows krijg je ‘njet’ op je request.
• Onder Linux wordt het filmpje gewoon verder afgespeeld en de move, rename of delete wordt netjes uitgevoerd, ook al is het bestand ondertussen bv. in de prullenmand gegooid.

De standaard uitleg is soms nogal technisch van aard maar ik zal proberen in zo simpele bewoording de principes van beide systemen uit te leggen.

Windows

Zodra je onder Windows een bestand opent of uitvoert, sluit Windows het bestand ter plaatse af (heel simpel gezegd hier, maar dat is wat er in feite gebeurt). Dat proces wordt in het Engels ‘locking’ genaamd.

Een bestand dat ‘gelocked’ is door een bepaald proces kan niet verwijderd of hernoemd worden tot het proces dat bestand weer vrijgeeft. Het is gewoonweg voor derden ontoegankelijk. Je kan de inhoud ervan wel bekijken – typisch geval in MS-Office wanneer je een Word-document wil openen en je de melding krijgt dat iemand anders er mee bezig is – maar iets anders kan je er niet mee doen.

Dat is ook de reden dat zodra Windows zichzelf geüpdated heeft via een Windows Update, het moet herstart worden om alle locks te verwijderen en zo zichzelf de kans te geven de update door te voeren.
Bepaalde updates kunnen reeds uitgevoerd bij het afsluiten van Windows omdat bepaalde processen dan al afgesloten worden, maar andere processen blijven actief tot Windows volledig is gestopt. Deze updates worden pas tijdens de herstart veranderd. En dat proces moet soms meerdere keren herhaald worden.

Linux

Onder Linux daarentegen, wordt het bestand niet gelocked, maar wel de onderliggende disk sectoren ervan. Dat kan een futiel verschil lijken maar het betekent dat de aanduiding van het bestand in de ‘filesystem table of contents’ kan verwijderd/aangepast worden zonder het programma te verstoren dat het betreffende bestand geopend heeft. Het bestand bevindt zich immers nog steeds op de schijf in die gelockte disc sectoren.

Als je een bestand verwijdert of hernoemt verander je in feite niks aan het bestand, maar wel aan de gegevens die zich in de ‘filesystem table of contents’ bevinden. Dus, het programma werkt lekker verder met de gegevens van de schijf, terwijl de marker voor het bestand kan verdwenen of veranderd zijn.

Wat is er nu het beste systeem?

Beiden hebben hun voor- en nadelen.
Alleen stel je vast dat er onder Linux veronderstelt wordt dat je weet wat je doet en het systeem je niet zal beschermen tegen bepaalde fatale aanpassingen, terwijl Windows dat juist wel doet.
Als ik de kennis van bepaalde Windows gebruikers bekijk, is het maar goed ook dat onder Windows bepaalde zaken onmogelijk gemaakt worden.